Như đã đề cập ở trên, lĩnh vực khoa học liên tục phát triển, vì vậy ngôn ngữ khoa học cũng có sự thay đổi liên tục. Các thuật ngữ mới được tạo ra, các ý tưởng và khái niệm mới được đưa vào sử dụng, và người dịch cần phải cập nhật kịp thời để có thể dịch chính xác các văn bản mới.
Như đã đề cập ở trên, lĩnh vực khoa học liên tục phát triển, vì vậy ngôn ngữ khoa học cũng có sự thay đổi liên tục. Các thuật ngữ mới được tạo ra, các ý tưởng và khái niệm mới được đưa vào sử dụng, và người dịch cần phải cập nhật kịp thời để có thể dịch chính xác các văn bản mới.
Hiệp hội và tổ chức dịch thuật văn bản khoa học nhằm mục đích thúc đẩy sự phát triển và nâng cao chất lượng của lĩnh vực này. Một số hiệp hội và tổ chức được biết đến là Hiệp hội Dịch thuật Khoa học và Kỹ thuật Châu Âu (EST), Tổ chức Dịch thuật Khoa học Quốc tế (ISI) và Tổ chức Dịch thuật Khoa học và Kỹ thuật Mỹ (ATA).
Quá trình biên phiên dịch bao gồm các bước sau:
Trong xu thế toàn cầu hóa, khi mà cả thế giới đang kết nối lại với nhau bằng việc hợp tác quốc tế, giao lưu văn hóa, giao lưu ngôn ngữ, trong những lúc ấy, vai trò của người làm công tác biên phiên dịch là vô cùng to lớn, họ chính là chiếc cầu nối để kết nối các quốc gia dân tộc lại với nhau. Như vậy, để trở thành một nhà biên phiên dịch hoàn hảo quả là một điều khó khăn. Nếu phải tự học để trở thành một biên phiên dịch chuyên nghiệp, bạn không nên bỏ qua những yếu tố dưới đây.
Phát âm chính là yếu tố quan trọng giúp bạn thành công trong bất cứ bộ ngôn ngữ nào, việc phát âm sai, không đúng giọng điệu của từ ngữ sẽ làm cho bạn thiếu đi tính chuyên nghiệp, từ đó đối tác và sếp của bạn sẽ không thể nào tin tưởng và giao những nhiệm vụ cao cả cho bạn.
Nếu bạn đang tự học để trở thành một biên phiên dịch chuyên nghiệp, bạn có thể tận dụng sự phát triển của internet để luyện phát âm chuẩn, hiện nay có rất nhiều website luyện phát âm cho bạn, hãy thường xuyên cập nhật thông tin trên các trang mạng internet.
Ngoài internet, bạn có thể học phát âm thông qua đài radio, xem phim nước ngoài để biết họ phát âm từ ngữ như thế nào để mình rèn luyện. Một bí kíp hay cho bạn là sau khi nghe những chương trình hoặc một bộ phim nào đó mà bạn cảm thấy thú vị, bạn có thể tải về điện thoại di động, và lúc nào rãnh hãy mở ra nghe lại cách phát âm của người bản xứ, như vậy level của bạn sẽ tăng lên nhanh chóng.
2.Đọc tài liệu thông qua sách báo, truyện nước ngoài
Nghe không chưa đủ, nghề biên phiên dịch là nghề hội tụ cả hai yếu tố biên dịch và phiên dịch, để tự học để trở thành một biên phiên dịch chuyên nghiệp, bắt buộc bạn phải là người giỏi đọc tài liệu nước ngoài.
Hiện nay, có rất nhiều trang báo bằng tiếng nước ngoài, tùy vào ngôn ngữ và sở thích của bạn mà hãy tìm một hoặc nhiều trang báo thích hợp nhất để luyện đọc.
Hoặc, hãy mua báo giấy bằng tiếng Anh và tập đến các nhà sách, lựa chọn những cuốn truyện bằng tiếng Anh để đọc cho hiệu quả.
3.Tham gia các câu lạc bộ ngoại ngữ và thường xuyên đến nơi có người nước ngoài để giao lưu
Để trở nên giỏi và chuyên nghiệp, bạn không chỉ học một mình mà nên tập trung nhiều người để học hỏi, việc học sẽ trở nên sôi động hơn nếu có sự tham gia của nhiều người, khi đó kiến thức về ngoại ngữ của bạn sẽ được tăng cường hơn.
Những người nước ngoài họ rất thân thiện, nếu bạn chịu khó tiếp cận với họ, họ sẽ đồng ý tiếp chuyện với bạn, hãy tập đọc, cố gắng nói cho họ hiểu những gì mà bạn muốn nói, để họ biết, rồi họ sẽ điều chỉnh những chỗ bạn sai và qua đó, bạn cũng biết thêm được nhiều từ ngữ mới hơn.
Người biên phiên dịch không chỉ có khả năng ngoại ngữ mà còn phải biết được những thuật ngữ chuyên ngành, trong từng chuyên ngành như giáo dục, y học, khoa học công nghệ, khoa học xã hội nhân văn sẽ có những từ ngữ chuyên ngành khác nhau, nếu bạn đinh hướng đi biên phiên dịch cho ngành nghề nào, thì hãy luyện học bộ từ vựng của chuyên ngành đó để nắm bắt và biên phiên dịch.
5.Rèn luyện khả năng nhanh nhẹn, nhạy bén, tư duy tốt
Tự học để trở thành một biên phiên dịch chuyên nghiệp, bạn cần có sự nhanh nhẹn, nhạy bén trong xử lý tình huống và có một tư duy tốt.
Để có được những điều như trên, bạn có thể tự học bằng nhiều cách khác nhau, sau đây là một số cách bạn có thể tham khảo.
- Tìm đọc các tài liệu về sách động lức, sách hướng dẫn của các chuyên gia hàng đầu thế giới về kỹ năng nhanh nhẹn, nhạy bén, tư duy tốt
- Thường xuyên xem các video từ các chuyên gia dạy trên các trang mạng xã hội
- Trong công việc thường ngày, hãy luyện tập tính cách của mình sao cho nhanh nhẹn, nhạy bén và nhờ một người bạn thân của bạn đánh giá sau một thời gian tập luyện, để xem trình độ của bạn đến đâu và nên điều chỉnh như thế nào cho hợp lý.
Tự học để trở thành một biên phiên dịch chuyên nghiệp là một trong những bước rất khó khăn, nếu bạn đã quyết tâm tự học hãy xác định mục tiêu ngay từ đầu là sẽ trở thành một biên phiên dịch viên chuyên nghiệp, để có thể đạt được những thành tích mà bạn mong muốn.
Trước khi bắt đầu biên phiên dịch, bạn cần chuẩn bị một số điều cơ bản sau:
Người dịch cần có kiến thức sâu về lĩnh vực khoa học mà bản dịch đề cập đến. Điều này giúp người dịch hiểu và tái tạo lại ý nghĩa của văn bản một cách chính xác và trung thực.
Mỗi ngôn ngữ đều có những cách diễn đạt riêng biệt, và văn bản khoa học cũng không nằm ngoài quy luật này. Vì vậy, việc dịch thuật từ một ngôn ngữ sang ngôn ngữ khác luôn đòi hỏi công sức và kiến thức rất cao từ người dịch, đặc biệt là trong lĩnh vực khoa học.
Việc dịch thuật văn bản khoa học không chỉ đơn thuần là dịch từ ngôn ngữ gốc sang ngôn ngữ đích một cách chính xác, mà còn đòi hỏi người dịch có khả năng hiểu và tái tạo lại ý nghĩa của văn bản theo cách dễ hiểu và chính xác. Dưới đây là những thách thức chính mà người dịch thuật văn bản khoa học phải đối mặt:
Như đã đề cập ở trên, văn bản khoa học thường chứa nhiều thuật ngữ chuyên ngành khó hiểu và đòi hỏi người dịch phải có kiến thức sâu về lĩnh vực đó. Người dịch cần phải hiểu được ý nghĩa chính xác của từng thuật ngữ để có thể dịch đúng và đảm bảo tính chính xác của bản dịch.
Công cụ hỗ trợ dịch thuật là một phần mềm cho phép người dịch lưu trữ các cặp câu đã dịch và tái sử dụng chúng trong tương lai. Điều này giúp người dịch tiết kiệm thời gian và tăng tính chính xác khi dịch các văn bản khoa học có nội dung tương tự.
Phần mềm dịch máy là công cụ hỗ trợ dịch thuật tự động, được sử dụng để dịch các văn bản lớn và có tính chuyên ngành cao. Tuy nhiên, phần mềm dịch máy vẫn còn những hạn chế trong việc hiểu và tái tạo ý nghĩa của văn bản, vì vậy nó không thể thay thế hoàn toàn vai trò của người dịch.
Ngôn ngữ khoa học thường rất mơ hồ, đòi hỏi người dịch phải có khả năng diễn giải chính xác ý nghĩa của tác giả. Vì mục đích của văn bản khoa học là truyền đạt các thông tin khoa học một cách chính xác và rõ ràng, nên các từ và câu trong văn bản này thường mang nhiều ý nghĩa và có tính chính xác cao.
Với sự phát triển không ngừng của công nghệ và yêu cầu ngày càng cao về tính chính xác và nhanh chóng trong dịch thuật, có những xu hướng mới đang được áp dụng trong lĩnh vực này.
Những công nghệ mới như dịch máy và trí tuệ nhân tạo đang được áp dụng trong dịch thuật văn bản khoa học. Việc sử dụng các công nghệ này giúp tiết kiệm thời gian và tăng tính chính xác của bản dịch.
Với sự phát triển của thương mại và giao lưu văn hóa, việc dịch thuật đa ngôn ngữ trở nên cần thiết hơn bao giờ hết. Các công ty dịch thuật hiện nay đang tập trung vào việc phát triển các dịch vụ đa ngôn ngữ để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.